Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ hôn nhân do Toà án nhân dân công nhận hoặc là quyết định theo yêu cầu của vợ hoặc của chồng hoặc cả hai vợ chồng.

Khi mâu thuẫn quan hệ của vợ chồng trở nên trầm trọng, thì cuộc sống vợ chồng không chia sẻ được với nhau, mục đích cuộc hôn nhân không đạt được thì các bên có quyền yêu cầu Tòa án nhân dân xem xét cho ly hôn để chấm dứt quan hệ hôn nhân giữa hai người.

Cả hai vợ chồng đều có quyền yêu cầu Toà án giải quyết việc ly hôn. Tuy nhiên với trường hợp vợ đang mang thai hoặc đang nuôi con dưới mười hai tháng tuổi thì người chồng không có quyền yêu cầu xin ly hôn (nhưng người vợ vẫn có quyền yêu cầu xin ly hôn).


Căn cứ pháp lý

- Luật Hôn nhân và gia đình 2014

- Bộ luật Dân sự

- Bộ luật tố tụng Dân sự

- Luật Tổ chức Tòa án nhân dân

- Nghị quyết số 02/2000/NQ-HĐTP


Thủ tục ly hôn sẽ được tiến hành tại Tòa án theo quy định tại Luật Tố tụng dân sự, Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 và những văn bản hướng dẫn thi hành.

Các bước tiến hành thủ tục ly hôn sẽ được Tòa án nhân dân giải quyết theo trình tự khác nhau tùy thuộc vào quyết định (thuận tình hay không thuận tình), điều kiện của các bên khi yêu cầu Tòa án nhân dân. Nói chung, khi tiến hành thủ tục ly hôn thường sẽ chia thành những dạng như sau:

- Ly hôn thuận tình (đồng thuận ly hôn).

- Ly hôn đơn phương (ly hôn theo yêu cầu một bên; có tranh chấp về chia tài sản, quyền trực tiếp nuôi con, cấp dưỡng cho con).

- Yêu cầu hủy hôn nhân trái pháp luật.

- Ngoài ra còn lưu ý thêm khi ly hôn có yếu tố nước ngoài.

Thuận tình ly hôn

Theo quy định tại Điều 55 của Luật Hôn nhân và gia đình 2014 về Thuận tình ly hôn thì: "Trong trường hợp vợ chồng yêu cầu ly hôn, nếu xét thấy hai bên thật sự ly hôn tự nguyện và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án công nhận thuận tình ly hôn; nếu hai người không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm được quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án nhân dân giải quyết việc ly hôn".

Điều kiện để Tòa án nhận đơn ly hôn, thụ lý đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn là vào thời điểm viết đơn, ký đơn, gửi đơn vợ chồng cùng tự nguyện ly hôn và đã thoả thuận về việc chia hoặc không chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con. Bên cạnh đó thì việc thỏa thuận của vợ chồng phải đảm bảo được quyền lợi chính đáng của vợ và con, đặc biệt là của con nhỏ.

Theo hướng dẫn tại Mục 9, Nghị quyết số 02/2000/NQ-HĐTP ngày 23/12/2000 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao:

Trong trường hợp vợ chồng cả hai người cùng yêu cầu xin ly hôn thì Toà án nhân dân vẫn phải tiến hành hoà giải. Trong trường hợp Toà án nhân dân hoà giải không thành thì Toà án nhân dân lập biên bản về việc tự nguyện ly hôn và hoà giải đoàn tụ không thành.

Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày lập biên bản nếu hai vợ chồng không có sự thay đổi ý kiến cũng như Viện Kiểm sát không có phản đối sự thoả thuận đó, thì Toà án ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn mà không phải mở phiên toà khi có đầy đủ các điều kiện sau đây:

+ Hai bên thật sự tự nguyện ly hôn.

+ Đã thoả thuận được với nhau về việc chia hoặc không chia tài sản, việc trông nom, chăm sóc, giáo dục con.

+ Sự thoả thuận của hai bên về tài sản và con trong từng trường hợp cụ thể này là bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con.

Quyết định công nhận thuận tình ly hôn có hiệu lực pháp luật ngay, các bên không có quyền kháng cáo, Viện Kiểm sát không có quyền kháng nghị theo trình tự phúc thẩm.

Ly hôn theo yêu cầu của 1 bên


Ly hôn theo yêu cầu của 1 bên vợ/chồng được quy định tại Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 như sau:

"1. Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.

2. Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.

3. Trong trường hợp có yêu cầu ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 51 của Luật Hôn nhân và gia đình thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ hoặc chồng có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần của người kia".


Thời gian để giải quyết việc ly hôn đơn phương là:

Thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án ly hôn: là 04 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án. Lưu ý, nếu vụ án ly hôn có tính chất phức tạp hoặc có trở ngại khách quan nào đó thì thời gian có thể lâu hơn.

Thời hạn mở phiên tòa: Từ 01 đến 02 tháng kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ly hôn ra xét xử.